All posts by روزبه

چه‌گونه برخورد با غم را به بچه‌ها یاد بدهیم؟

بچه‌ها برخورد با غم رو از پدر و مادر یاد می‌گیرن. از طرف دیگه خیلی وقت‌ها پدر و مادر در هنگام غم، ناراحتی یا از دست دادن، بچه‌ها رو از دایره خارج می‌کنن که در جریان قرار نگیرن و آسیب نبینن. احتمال داره نظرات مختلفی در این مورد وجود داشته باشه، اما در منبعی که من خوندم، توصیه شده بود که در هنگام ناراحتی، بچه‌ها رو در جریان اتفاقات قرار بدین که به این وسیله برخورد با از دست دادن و غم رو یاد بگیرن.

بچه‌ها محکم‌تر از اونی هستن که پدر و مادرها فکر می‌کنن و توانایی‌شون برای کنار اومدن با این مسایل به‌تر از اونیه که تصور می‌شه. در عین حال سعی کنین بچه‌ها رو بیش از اندازه در معرض شرایط سخت یا واکنش‌های تند قرار ندین، چرا که ممکنه از ظرفیت‌شون فراتر باشه. به عنوان مثال، وقتی کسی از بستگان فوت می‌کنه، اون‌ها رو هم در مراسم شرکت بدین. وقتی شغل‌تون رو از دست می‌دین، اون‌ها رو در جریان این مساله که باعث ناراحتی‌تون شده قرار بدین. به این ترتیب می‌تونن احساسات خودشون رو بشناسن و بروز سالم و طبیعی ناراحتی رو از شما یاد بگیرن.

اگر چنین روشی رو پی می‌گیرین، حتما دقت کنین که بچه‌ها رو به خوبی در جریان قرار بدین که چه چیزی باعث ناراحتی شما شده و بهشون اطمینان بدین که این واکنش‌ها در این شرایط طبیعیه. در ضمن بهشون اطمینان بدین که این اتفاق‌ها تاثیری بر علاقه‌ی شما به اون‌ها نداره و شرایط اون‌ها امن و مطمئنه.

سیستم‌های پیچیده – سی و شش – معمای تک‌همسری

Image from The Rationale Male

بنا به نظر نویسندگان، پیش‌رفت‌های کشاورزی موجب افزایش نابرابری ثروت شد. در نتیجه مردانی پیدا شدند که توانایی مالی داشتند و چند همسر گرفتند و مردانی هم بودند که نمی‌توانستند ازدواج کنند. تعداد زیاد مردان مجرد که موفق به ازدواج نمی‌شدند، منجر به افزایش جرم و جنایت و تجاوز و دیگر خلاف‌ها می‌شد.

اما در جامعه‌ی فعلی نابرابری ثروت حتا از قبل هم بیش‌تر شده، اما برخلاف انتظار، تک‌همسری رواج بیش‌تری پیدا کرده. چرا؟
نویسندگان معتقد هستند تک‌همسری مزایایی برای اجتماع دارد و همین مزایا باعث شده‌اند که تک‌همسری در تکامل اجتماعی رایج شود. برای نمونه از برتری‌های تک‌همسری می‌توان موارد زیر را نام برد: تعداد مردان مجرد که موفق به یافتن همسر نمی‌شوند کم‌تر می‌شود و به دنبال آن نرخ جرم و جنایت کم‌تر می‌شود. کشمکش بین افراد هم کم‌تر می‌شود، در خانه همسران متعدد یک مرد با هم درگیر نمی‌شوند و در بیرون مردها درگیر رقابت با یکدیگر نیستند. مردها به جای رقابت با یکدیگر و به دنبال همسر گشتن، خانواده تشکیل می‌دهند، زمان بیش‌تری را با بچه‌های‌شان سپری می‌کنند (به نسبت مردهای با چند همسر)، به آینده نگاه می‌کنند و برای آینده‌ی فرزندانشان کار و تلاش می‌کنند. بهره‌وری اقتصادی بیش‌تر می‌شود (GDP بالاتر می‌رود) و متوسط فاصله‌ی سنی بین همسران هم کاهش می‌یابد. از طرف دیگر کاهش تقاضا برای دختران باعث افزایش سن دختران در اولین ازدواج خواهد شد و این هم به تبع باعث کاهش باروری می‌شود.

به عبارت دیگر، آن‌چه که باعث رواج تک‌همسری شد، مزایای آن بود که به مرور بر تکامل اجتماعی جوامع تاثیر گذاشت. برای خواندن اصل مقاله به این‌جا مراجعه کنید.

سنگی هواران

زمانی فرصت‌اش رو داشتم که از یکی از همسایه‌هامون رقص کردی یاد بگیرم، ولی سرسری یاد گرفتم. الان افسوس می‌خورم که چرا همون موقع اصولی یاد نگرفتم؛ چرا از این همه ریزه‌کاری و پیچیدگی که این رقص داره یاد نگرفتم و تنها اکتفا کردم به این که از کلیاتش یک چیزهایی نصفه و نیمه یاد بگیرم و تمام. در زندگی بعدی حتمن دقت می‌کنم که اگر کاری رو انجام می‌دم، درست انجام بدم.

فعلا این موسیقی (و مقدار کمی رقص) کردی رو نگاه کنین. اسم خواننده هانی مجتهدی هست و این قطعه در برنامه‌ی ویژه‌ی سال‌تحویل بی‌بی‌سی پخش شد.

خلاصه‌ی سال نود برای من

سال نود امشب تموم می‌شه. سالی بود که بالا و پایین زیادی داشت (در واقع بالای زیادی نداشت، بیش‌ترش پایین بود). تحویل سال‌اش رو که در جاده بودیم، به خیال این که زمان تحویل سال بیست دقیقه بعدترشه (که نبود). وقتی به خونه رسیدیم، یک نامه‌ی عدم پذیرش دیگه از یک دانشگاه دلخواه در صندوق داشتیم. تا چند روز آینده‌اش هم بقیه‌ی خبرهای عدم پذیرش رو گرفتم و تحصیل در یکی از اون چند دانشگاه [بسیار] مطلوب به رویا تبدیل شد.

اولین پست این مجموعه نوشته‌ها که با مرگ شروع شد، خیلی هم اتفاقی (معتقد نیستم که دارای توانایی‌های ویژه‌ی متافیزیکی هستم؛ این فقط یک اتفاق بود!). سر گنده زیر لحاف بود و ما خبر نداشتیم. تلخ‌ترین اتفاقی که در زندگی‌ام تجربه کردم، در همون چند روز اول رخ داد. اون اتفاق چنان سنگین بود که هنوز هم بعد از یک سال که ازش می‌گذره، وقتی به یادش می‌افتم، تنم می‌لرزه. اون حادثه معنای جدیدی از تلخی در زندگی‌ام تعریف کرد، معنی‌ای که شاید تا آخر عمرم دست نخوره، چرا که شاید چیزی از اون تلخ‌تر نبینم.

یک هفته‌ی بعد آتیش سوزی ساختمون همسایه و سوختن خونه‌ی دوستان نزدیک و خوشحالی از زنده بودن‌شون رو دیدیم. کمی بعدتر هم خبر اخراج دائمی سومین استادم از دانشگاه رو شنیدیم.

اما مرگ تنها خاطره‌ی سال نود نبود. زندگی هم راهش رو باز کرد. بزرگ‌ترین اتفاق این سال برای ما اولین اقدام‌مون برای فرزندخواندگی بود. اتفاقی که احتمالا زندگی‌مون رو تا آخر عمر تحت تاثیر قرار می‌ده. از سال نود راضی بودم. همین که پروسه‌ی به حقیقت پیوستن این آرزوی چندین و چند ساله کلید خورد، کافیه. تا همین‌جاش هم بارم رو بسته‌ام.

از خورده لذت‌های سال نود هم بگم: مواردی مثل دیدن خود کپسول فینیکس در موزه‌ی تاریخ طبیعی واشنگتن، کشف تعداد بیش‌تری از خواننده‌های ژاپنی (مثل ریوکو موری‌یاما، هیرومی ایواساکی، هیروکو تانی‌یاما و کومیکو؛ هرچند که میوکی ناکاجیما هم‌چنان محبوب‌ترین خواننده‌ی من مونده)، دیدن عکس‌های لیچیا رونزولی و دخترش و در نهایت رشد زیاد خوانندگان کروسان با قهوه که از همین‌جا، عمیقا، از همه‌تون تشکر می‌کنم و آرزوی سال خوبی براتون دارم.

آخرین مرحله‌ی برخورد ما با غم: بازسازی

سازماندهی (که به عنوان ترجمه‌ی reorganization در نظر گرفتم) آخرین مرحله از روند بهبود یافتن ما در برابر از دست دادنه. در این مرحله شخص به وضعیت قبل از از دست دادن برمی‌گرده و عملکرد پیشین‌اش رو به دست می‌یاره. همین‌طور عادت می‌کنه که به موضوع‌های دیگه هم علاقه‌مند بشه، موضوع‌هایی غیر از اون چیز یا اون شخصی که از دست داده. شخص به آرومی هویت‌اش و مفهوم «خود» رو برای خودش می‌سازه و شروع می‌کنه به این که نگاهش رو به آینده معطوف کنه.

مثل قبل، مثال فرزندخواندگی رو هم اضافه کنم: در این مرحله بچه‌ی فرزندخوانده شروع می‌کنه به داشتن این حس که خودش رو فرزند پدر و مادرش بدونه و نام خانوادگی‌اش رو هم متعلق به خودش بدونه. در عین حال از نظر مهارت‌ها و توانایی‌ها هم به وضعیت قبلی برگرده و زندگی عادی‌ای رو پی بگیره.

هدف نهایی از مرحله‌ی بازسازی اینه که شخص از دست دادن و غمش رو به طور کامل بپذیره و هضم کنه و زندگی‌اش رو به روال عادی ادامه بده.

این مطلب هم عمدتا برداشتی بود از این کتاب.

چهارمین مرحله‌ی برخورد ما با غم: یاس و نا امیدی

از بزرگ‌ترین مشخصه‌های این مرحله پرسیدن چندباره‌ی این سواله که «چرا این اتفاق برای من افتاد؟». شخص غم‌دار از جستجو نا امید می‌شه و گاهی نشانه‌هایی بروز می‌ده مثل خشم، از دست دادن بنیه، افسردگی، احساسی از خشونت و در نهایت نا امیدی از این که به آینده نگاه کنه به دنبال هدفی در زندگی باشه.

این مرحله یکی از مراحلیه که معمولا برای اطرافیان ترسناکه، به خصوص وقتی که احساس یاس و خشم در کنار هم بروز می‌کنن. شخص غم‌دار احساس می‌کنه که دیگه چیزی برای از دست دادن نداره و برای همین خیلی هم اصراری نداره که روی رفتار و اخلاقش کنترلی اعمال کنه.

از طرف دیگه ممکنه یاس و نا امیدی باعث خیر هم بشه: شخص می‌تونه از همین فرصت به عنوان یک نقطه عطف استفاده کنه و به آرومی خودش رو بالا بکشه. مثالش مثل کسیه که در یک دره قرار داره و این‌جاست که باید تصمیم بگیره که آیا می‌خواد خودش رو بالا بکشه و خودش رو نجات بده یا این که همون‌جا بمونه (و شاید بعضی افراد واقعا هم در این وضعیت بمونن).

و اما به روال قبل، مثال از فرزندخواندگی (هرچند که در حالت کلی هم صادقه): در این مرحله طبیعیه که ببینین بچه‌ها مدت‌های زیاد رو هق‌هق‌کنان گریه می‌کنن، چرا که در اوج نا امیدی احساس می‌کنن که دیگه کاری از دست‌شون بر نمی‌یاد: جستجو جواب نداد، خشم و عصبانیت جواب نداد، چونه‌زنی (bargain) هم جواب نداد و عملا دیگه کاری نمونده به جز گریه کردن. دیدن این مرحله برای پدر و مادرها خیلی سخته چرا که مشکله که ببینن بچه‌شون با بغض و هق‌هق گریه می‌کنه و اون‌ها هم هیچ کاری از دست‌شون بر نمی‌یاد. در این حالت به‌ترین کار از طرف پدر و مادرها اینه که با حضورشون حمایت‌شون رو از بچه نشون بدن و تا حد امکان بهش بفهمونن که کاملا عادی و طبیعیه که بچه گریه کنه، حتا اگر به مدت زیادی هم باشه.

این مطلب هم عمدتا برداشتی بود از این کتاب.