All posts by روزبه

فرزندخواندگی: اعتماد

متولد شده بودم و رها شده بودم. همگی در یک روز.

فرزندخوانده

جای تعجب نیست که من منزوی شدم. حتا همین الان، به اندازه‌ی کافی به کسی اعتماد ندارم که بتونم بهش نزدیک بشم. غم‌انگیزه.

فرزندخوانده

به طور معمول فرزندخوانده‌ها درست بعد از تولد یا پس از مدت کوتاهی بعد از آن از مادر زیستی‌شان جدا می‌شوند. این زمان مرحله‌ای از رشد است که بچه‌ها یاد می‌گیرند اعتماد کنند. وقتی نوزاد از تنها مادری که به مدت نه ماه می‌شناخته جدا می‌شود، بنا نهادن پایه‌های اعتماد برایش دشوارتر است. برای بعضی فرزندخوانده‌ها، دشواری در داشتن رابطه در سال‌های بعدی زندگی ادامه می‌یابد. ترس از طرد شدن و نبود اعتماد، بر این که چه گونه با دیگران ارتباط برقرار کنند تاثیر می‌گذارد.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.

نامه به خواهرم: کثافت

خواهرم،

کودکی یعنی این که مرتب تذکر بشنوی. دست به هر کاری که بزنی، تضمین شده است که یک نکته یا تذکر یا تبصره به دنبالش خواهد بود. یادآوری‌های اطرافیانت همیشه یک سبک نیست. بسته به این که چه کسی باهات صحبت می‌کنه، چیزهای مختلفی می‌شنوی. گویا به مرور زمان، تعداد تذکرهایی که می‌شنوی کم‌تر می‌شن؛ تموم نمی‌شن، فقط کم‌تر می‌شن. باز هم بستگی داره که کی با کی صحبت کنه، چون دیده‌ام که بعضی از بزرگ‌ترها به بعضی دیگه از بزرگ‌ترها خیلی بیش‌تر تذکر می‌دن.

عجیب نیست که وقتی چیزی می‌بینم، بهش دست یا زبون بزنم. همه‌ی هم‌کارهام هم همین کار رو می‌کنن. این مساله برای خیلی از بزرگ‌ترها حل نشده است. تعجب می‌کنم که این‌ها چه طور می‌تونن بدون دست زدن یا زبون زدن به چیزهای اطراف‌شون، درکی از دنیا پیدا کنن. یعنی تنها با نگاه کردن ساده می‌شه فهمید دنیا دست کیه؟ (البته با این فرض که بزرگ‌ترها درک درست و حسابی‌ای از دنیاشون داشته باشن، وگرنه که جای تعجب نیست)

بسته به این که کی کنارم باشه و چی جلوم باشه، تذکری که در مورد دست یا زبون زدن به چیزها می‌شنوم فرق می‌کنه. بزرگ‌ترهای بزرگ‌ترها (بله، بزرگ‌ترها هم بین خودشون مرتبه دارن) در مورد تقریبن همه چیز می‌گن «دست نزن، دستت کثیف می‌شه» یا «زبون نزن، کثیفه». بابا از این که به در و دیوار و زمین و زمان بگن کثیف، حرص می‌خوره. تا حدی هم قابل درکه؛ کمی بعید به نظر می‌رسه که دنیا تا این اندازه کثیف باشه. شاید هم هست. نمی‌دونم.

بابا از شکل‌گیری وسواس در من می‌ترسه، تا جایی که این موضوع براش به نوعی وسواس تبدیل شده. به نظر می‌رسه خودش در کودکی مشکلات مشابهی داشته که حالا می‌خواد برای من پیش نیاد.

وقتی بقیه به همه چیز می‌گن کثیف، بابا چیزی نمی‌گه؛ کمی به خودش می‌پیچه. سبک حرص خوردن‌اش این جوریه. سعی می‌کنه موقعیت رو عوض کنه و بدون این که صحبت از کثیف بودن ادامه پیدا کنه، موضوع عوض بشه. بابا با دست زدن یا زبون زدن من به در و دیوار مشکل چندانی نداره. البته به نظر می‌رسه در مورد بعضی چیزهای خاص چندان خوشحال نمی‌شه که دست یا زبون بزنم. به جای این که بگه «کثیفه»، استدلال‌های عجیب و غریب می‌یاره. مثلن می‌گه «هامون! اگه به ویترین مغازه زبون بزنی، شیشه‌اش کثیف می‌شه. بعدن براشون سخته که تمیزش کنن»

فرزندخواندگی: پیوستن به دیگران

اعتقاد داشتم که یک باد اگر قوی باشه، می‌تونه من رو به راحتی از جا بکنه، چون هیچ چیزی نداشتم که من رو به جایی گره زده باشه. حتا شاخه‌های درخت‌ها هم به چیزی وصلن که می‌شه ردشون رو گرفت و به ریشه‌ای رسید که زیر زمینه. حتا رد رودخونه‌ها رو هم می‌شه گرفت و به منشا اصلی‌شون رسید. با فرزندخوانده‌ها، از جمله خودم، طوری رفتار می‌شه انگار که هیچ وقت بند ناف نداشته‌ایم، ولی هم‌چنان یک جورهایی به دنیا اومده‌ایم.

فرزندخوانده

وقتی بچه بودم، همیشه حس می‌کردم که جزیی از بقیه نیستم و با دیگران فرق دارم، جوری که انگار به جایی تعلق نداشتم. به هیچ چیز و هیچ کس وصل نبودم و می‌خواستم بدونم پدر و مادر زیستی‌ام چه کسانی‌اند. پیش رفتن در زندگی سخت بود وقتی که گذشته‌ام رو نمی‌شناختم. در درونم عطش داشتم که بدونم واقعن کی هستم.

فرزندخوانده

فرزندخوانده‌ها تکلیفی عاطفی برای خود دارند و آن هم پیوستن و وصل شدن است. از جمله بخش‌های مهم پیوستن این است که به دیگران نزدیک شوند، ارتباط برقرار کنند و اعتماد کنند که یک رابطه دوام خواهد داشت. بعضی فرزندخوانده‌ها آگاهی دارند که احساس انفصال می‌کنند و بعضی دیگر چنین نیستند. ارتباطات برای فرزندخوانده‌ها به دلیل‌های مختلف می‌تواند دشوار باشد.

سال‌ها طول کشید تا از پوسته‌ام بیرون بیام. با مردم به خوبی آشنا می‌شم، همیشه در اجتماع کار کرده‌ام، اما همیشه هم احتیاط می‌کنم که کسی بیش از اندازه نزدیک نشه. بیش‌ترین مقداری که تا به حال به یک نفر دیگه نزدیک شده‌ام، یک فرزندخوانده‌ی دیگه بوده. ممکنه عجیب به نظر برسه، اما هیچ وقت از اون مانع وحشتناکی که خودم ساخته‌ام عبور نمی‌کنم و احتمالن هیچ وقت هم ازش عبور نخواهم کرد. صدمه خیلی عمیق بوده و خیلی طولانی.

فرزندخوانده

پیوستن و ارتباط داشتن با دیگران مرتبه‌های مختلفی دارد. به طور معمول ارتباط‌های نزدیک‌تراند که برای فرزندخوانده‌ها دشوارند. همین مرتبه‌های عمیق‌تر ارتباط با دیگران، نیازمند اعتمادند و شامل این‌اند که یک نفر احساسات خود را آشکار کند.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.

فرزندخواندگی: واقعیت – فانتزی

پدر و مادرم هیچ وقت به من چیزی در مورد پدر و مادر زیستی‌ام نگفتن. من هم خیال‌بافی می‌کردم که پدرم یک دکتر بوده و مادرم هم یک تن‌فروش. این تصویر رو همیشه در ذهن داشتم تا این که در سن سی و شش سالگی اطلاعات غیرقابل‌شناسایی مربوط به خودم رو دریافت کردم.

فرزندخوانده

مردم به طور ناخودآگاه تلاش می‌کنند پاره‌های یک تصویر را به هم بچسبانند و یا از اطلاعاتی که در دست دارند، یک نتیجه‌گیری درست کنند. اگر قطعه‌ای از این تصویر گم شده باشد، به دنبال آن می‌گردند یا قطعه‌های جای‌گزین برای آن می‌سازند. اگر واقعیت در دست‌رس نباشد، فانتزی جای خود را باز می‌کند.

پدر و مادرم به من گفته بودن که مادر زیستی‌ام دانشجوی هنر بوده. رفتن به گالری‌های هنری برای من تبدیل به نوعی وسواس شد. همیشه برام سوال بود که آیا ممکنه آثار هنری‌اش به نمایش گذاشته شده باشن؟

فرزندخوانده

به من گفته بودن که دخترم به خونه‌ای رفته که هیچ بچه‌ی دیگه‌ای ندارن و پدر و مادر سال‌ها بچه می‌خواسته‌ان. واقعن دوست داشتم که با همین تصویر از دخترم زندگی کنم که زندگی شادی داره، در کنار کسانی که عاشقانه دوستش دارن.

پدر/مادر زیستی

متداول است که اعضای مثلث فرزندخواندگی قطعه‌هایی از واقعیت را که در دست‌رس دارند، عزیز و گرامی بدارند. داشتن چیزی، هر چه قدر کوچک و به ظاهر ناچیز، به‌تر از هیچ چیزی نداشتن است.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.

هر روز وزن کم می‌کنم

– من هم بعد از شما خودم رو وزن می‌کنم. وزنم همین جور کم می‌شه؛ نمی‌دونم چی کار کنم. بس که امسال توی خانواده مرگ داشتیم. در یک سال گذشته ده نفرمون مردن. همین طور پشت هم از بین می‌رن. دوست نزدیکم همین تازگی مرد… بله؟… پنجاه سال!… بله؟… آها، سرطان داشت… دوستم جوون مرد… ای بابا…

= …؟

– نه، زیاد نشده بود… کم‌تر هم شده بود…

= …

– امیدوارم. امیدوارم که زیاد بشه. نمی‌دونم… سگم هم سرطان داره….

فرزندخواندگی: حقیقت – دروغ

پدر و مادرم همیشه به من می‌گفتن که من به فرزندی گرفته شده‌ام و این که من استثنایی‌ام. اما مادرم می‌گفت که نباید به کسی در مورد فرزندخواندگی‌ام چیزی بگم.

فرزندخوانده

حقیقت و فریب در فرزندخواندگی همسایه‌اند. ممکن است موضوعی برای گفتگو داخل خانواده مناسب باشد، در حالی که همان موضوع برای گفتگو خارج از خانواده مناسب نباشد. هم خانواده‌ی فرزندخوانده و هم خانواده‌ی زیستی با این سوال روبه‌رو می‌شوند که تا چه اندازه می‌خواهند درباره‌ی فرزندخواندگی و بارداری صادق باشند. در بعضی خانواده‌ها، به موضوع‌های بارداری و فرزندخواندگی بعد از به انجام رسیدن فرزندخواندگی اشاره‌ای نمی‌شود. در بعضی دیگر از خانواده‌ها، واضح و مشخص نیست که چه چیزهایی گفته شوند و چه چیزهایی گفته نشوند. به هر حال، وقتی در فضایی صداقت نباشد، دروغ‌ها بیش‌تر و بیش‌تر رشد می‌کنند.

مددکارم قول داد که دخترم رو فراموش می‌کنم و بعد از این که رهاش کنم، زندگی‌ام عادی و طبیعی خواهد شد. حرفش رو باور کردم و فکر کردم می‌تونم زندگی طبیعی‌ام رو ادامه بدم و این که بچه‌ام وضع‌اش بدون من به‌تر خواهد بود.

پدر/مادر زیستی

وقتی اولین بار درخواست‌مون رو به موسسه‌ی فرزندخواندگی ارایه دادیم، چیز چندانی در مورد پدر و مادر زیستی به ما نگفتن؛ تنها اطلاعات اولیه مثل سن، علاقه‌های شخصی و وضعیت ازدواج. وقتی بعدتر به موسسه برگشتیم و دیدیم تمام این مدت چه قدر اطلاعات در دست‌رس داشته‌ان و به ما هیچی نگفته بودن، حیرت کردیم.

پدر/مادر

گروهی احساس می‌کنند در طی روند فرزندخواندگی، با از قلم انداختن بعضی موارد، مطالب ناراست و دروغ به آن‌ها گفته شده. شاید پدر و مادرهای آینده و پدر و مادرهای زیستی ندانند چه سوال‌هایی بپرسند و در نتیجه به متخصصان درگیر در موضوع وابسته باشند تا آن‌ها را در جهت درست هدایت کنند. ساختار فرزندخواندگی می‌تواند مانع حقیقت‌گویی شود، در حالی که صداقت یک عنصر حیاتی برای سلامتی تمام کسانی است که در این روند درگیراند.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.

فرزندخواندگی: برگزیده شده – طرد شده

ما بچه‌های فرزندخوانده استثناییم – ما انتخاب شده‌ایم، نه این که فقط متولد شده باشیم. پدر و مادرهای ما که ما رو به فرزندی گرفتن، حق انتخاب داشتن. وقتی دبستان بودم، بچه‌ها به خاطر وضعیت خاص‌ام من رو دست می‌انداختن (در ذهن خودم، من استثنایی بودم). نیاز به گفتن نیست که من هیچ وقت در جمع جزو «خودی‌ها» نبودم. زمان زیادی برد تا که اعتماد به نفسم شکل بگیره.

فرزندخوانده

در گذشته پدر و مادرها به فرزندخوانده‌ها یکی از نسخه‌های «داستان فرزند برگزیده» را می‌گفتند؛ برای این که به فرزندخوانده‌ها کمک کنند تا با واقعیت‌های فرزندخواندگی‌شان راحت‌تر باشند، این داستان برای‌شان گفته می‌شد. داستان فرزند برگزیده به کودک می‌گوید که پدر و مادرش او را از بین بچه‌های مختلفی که در دست‌رس بوده‌اند انتخاب کرده‌اند. هدف داستان این است که بچه احساس کند برگزیده شده است.

وقتی به واکنش خودم در کودکی در برابر داستان فرزند برگزیده فکر می‌کنم، خنده‌ام می‌گیره. فکر می‌کردم که واقعن استثنایی‌ام و از بقیه‌ی بچه‌های مدرسه به‌ترم. وقتی بزرگ‌تر شدم، تازه به ذهنم رسید که اگر پدر و مادرم من رو انتخاب کرده‌ان، پس معنی‌اش اینه که مادر زیستی‌ام من رو طرد کرده.

فرزندخوانده

به طور معمول فرزندخوانده در مرحله‌ای از زندگی به این درک می‌رسد که برگزیده بودن روی دیگری هم دارد. انتخاب شده بودن از جانب پدر و مادر هم‌چنین به این معناست که پدر و مادر زیستی انتخاب کرده‌اند که فرزندخوانده را نگاه ندارند. برای خیلی از فرزندخوانده‌ها این وضعیت احساسی مشابه طرد شدن می‌دهد. نه تنها درک این دوگانگی برای فرزندخوانده دشوار است، بل‌که توضیح آن برای پدر و مادر هم ساده نیست.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.

راه دیگر برای صرفه‌جویی در مصرف آب

یک خانواده‌ی آمریکایی در هر روز به طور میانگین ۱۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌کنن. فرض کنین همین خانواده در پایان روز تصمیم بگیرن به عنوان شام همبرگر بخورن. اگر هر همبرگر با صد و بیست و پنج گرم گوشت گاو درست شده باشه، این خانواده نیم کیلو گوشت گاو استفاده کرده‌ان. برای درست کردن این نیم کیلو گوشت، به اندازه‌ی ۷۵۰۰ لیتر آب مصرف شده!

این خانواده با تصمیم به خوردن همبرگر، مصرف آب اون روزشون رو پنج برابر کردن به شش برابر رسوندن. یکی از راه‌های مناسب برای کم کردن مصرف آب (و باقی گذاشتن هزار و یک اثر مثبت دیگه بر محیط زیست)، کاهش مصرف گوشته.

قبول دارم که آبی که برای تولید گوشت استفاده می‌شه تصفیه شده نیست، در حالی که آب شهری تصفیه شده است. به هر حال هر دو آب شیرین هستن که منابع‌شون محدوده. در ضمن اگر این خانواده به جای همبرگر محصولات دیگه (مثل سبزی‌جات) می‌خوردن، باز هم برای تولید اون‌ها آب زیادی مصرف شده بود، اما هم‌چنان آب مورد نیاز برای تولید گوشت خیلی خیلی بیش‌تره. برای اطلاع بیش‌تر در مورد آب مورد نیاز برای تولید محصولات مختلف، می‌تونین به این سایت مراجعه کنین.

یک معمای ساده: مهره‌های دومینو در صفحه‌ی شطرنج

به تعداد دل‌خواه مهره‌های دومینو داریم که مستطیل‌هایی‌اند که از دو مربع تشکیل شده‌اند (شبیه به شکل بالا). یک صفحه‌ی شطرنج داریم؛ یعنی شصت و چهار مربع که به صورت هشت در هشت قرار گرفته‌اند (شبیه به شکل پایین). با فرض این که هر مهره‌ی دومینو دو خونه از صفحه‌ی شطرنج رو پر می‌کنه، چه طور می‌تونیم صفحه رو با مهره‌های دومینو بپوشونیم؟

یک جواب ساده اینه که در هر ستون چهار مهره به صورت عمودی می‌گذاریم و به همین ترتیب با هشت ستون به این شکل، تمام سطرها رو پر می‌کنیم (به شکل‌های دیگه هم ممکنه). با این ترتیب با سی و دو مهره‌ی دومینو، صفحه‌ی شطرنج پر می‌شه.

حالا فرض کنین دو خونه‌ی گوشه‌ی مقابل هم رو از صفحه‌ی شطرنج حذف کنیم – برای مثال مربع پایین سمت چپ و مربع بالا سمت راست. حالا چه طور می‌تونین مهره‌های دومینو رو روی این صفحه‌ی جدید بچینین، چنان که تمام صفحه پوشونده بشه و مهره‌ها هم از صفحه بیرون نزنن؟ (با توجه به این که دو مربع از صفحه‌ی جدید حذف شده‌اند، باید از سی و یک مهره‌ی دومینو استفاده کنین تا این صفحه رو بپوشونین) پیشنهاد می‌کنم قبل از خوندن جواب، کمی در مورد مساله فکر کنین.

این مساله جواب نداره. اما چه طور می‌تونیم ثابت کنیم؟

فرض کنین هر مهره‌ی دومینو از یک مربع سیاه و یک مربع سفید تشکیل شده باشه (این فرض لطمه‌ای به مساله نمی‌زنه). وقتی در صفحه‌ی شطرنج بالا دو خونه رو حذف کردیم، تعداد خونه‌های سیاه به سی تا رسید در حالی که تعداد خونه‌های سفید هم‌چنان سی و دو تا باقی موند (البته رنگ خونه‌ها هم در درستی استدلال تاثیری نداره). شما به هیچ شکل نمی‌تونین با سی و یک مهره‌ی دومینو (که خود به خود شامل سی و یک مربع سیاه و سی و یک مربع سفیداند) صفحه‌ی شطرنجی رو بپوشونین که سی و دو خونه‌ی سفید داره و سی خونه‌ی سیاه. پس هیچ راهی نداره که این صفحه‌ی جدید رو با مهره‌های دومینو بپوشونین!

این متن برگرفته از صحبت‌های «ایان استوارت» بود؛ گفت که این یک اثبات قشنگ بود که تحسین شنونده رو به همراه می‌یاره. شاید یک نفر می‌رفت و یک برنامه‌ی کامپیوتری می‌نوشت و تمام حالت‌های ممکن رو امتحان می‌کرد و نتیجه می‌گرفت که نمی‌شه صفحه‌ی جدید شطرنج رو با مهره‌های دومینو پوشوند. اون هم یک اثباته، اما اون جور اثباتی قشنگ نیست.

به نظر «استیون استروگاتز»، اگر شما با شنیدن این استدلال لبخند به لب‌تون اومد یا حس خوش‌حالی یا شگفتی بهتون دست داد، شما یک لحظه‌ی ریاضیاتی (mathematical moment) رو تجربه کرده‌این.

فرزندخواندگی: عاشق بودن – رها کردن

در خانه‌ی مادران ازدواج نکرده، یک مشاور به من اختصاص داده بودن و یک مددکار. چیزی که هم‌چنان به یاد دارم اینه که به طور پیوسته از من سوال می‌شد که آیا می‌خواستم به‌ترین کار رو برای بچه‌ام انجام بدم یا نه. بهم می‌گفتن که اگر واقعا دخترم رو دوست داشته باشم، اجازه می‌دم که بره. معلومه که می‌خواستم به‌ترین کار ممکن رو براش بکنم چون با تمام وجودم دوستش داشتم.

مادر زیستی

مطمئن نیستم که برای من دقیقا از چه زمانی عاشق بودن هم‌معنی ترک کردن شد، اما خوب به یاد دارم که همیشه به من گفته می‌شد که مادر زیستی‌ام چنان عاشق من بود که تصمیم گرفت من رو برای فرزندخواندگی بگذاره. وقتی کوچیک بودم، درکم از معنی این موضوع به طور کامل یک جور دیگه بود. حالا، به عنوان یک بزرگ‌سال، معنی‌اش اینه که چندان هم بی‌خطر نیست که عاشق کسی باشی، چرا که اون هم ممکنه ترکت کنه.

فرزندخوانده

یکی از دوگانگی‌های فرزندخواندگی اعلام این موضوع است که عاشق بودن به معنای رها کردن است و این که اجازه دهیم یک نفر برود. به زنانی که به فرزندخواندگی فکر می‌کنند گفته می‌شود که اگر واقعا عاشق فرزندان‌شان هستند، باید آن‌ها را برای فرزندخواندگی بگذارند. به فرزندخوانده‌ها گفته می‌شود که مادر زیستی‌شان چنان آن‌ها را عاشقانه دوست داشته که آن‌ها را برای فرزندخواندگی گذاشته است. از دید منطق، چندان قابل درک نیست که اعتقاد داشته باشیم که اگر واقعا یک نفر را دوست داشته باشید، رابطه‌تان را با او قطع می‌کنید. از دید احساس، این چیزی است که مردم نیاز دارند که باور داشته باشند تا بتوانند بخشی از فرزندخواندگی باشند. با این ترتیب روشن‌تر می‌شود که چرا هم عشق و هم دل کندن، تا این اندازه به اعضای مثلث فرزندخواندگی گره خورده‌اند.

این پست برگرفته از کتاب Adoption Wisdom: A Guide to the Issues and Feelings of Adoption نوشته‌ی دکتر مارلو راسل بود که با اجازه از خود نویسنده نوشته شده.